Gabay sa Permanent Resident Visa sa Japan

Para sa Asawa, Anak, at mga may Long-Term Resident (“Teijūsha 定住者”)
Sigurado ka bang pasok ka talaga sa requirements bago ka mag-ipon ng mga papeles?

Bilang propesyonal na tagaproseso ng mga papeles sa imigrasyon sa Japan, halos araw-araw akong nakakatanggap ng tanong mula sa mga dayuhang nakatira dito.

Isa sa pinakakaraniwang tanong ay:

“Atty / Sensei, ano po bang mga dokumento ang kailangan para mag-apply ng permanent resident sa Japan?”

Kung tutuusin, mahirap sagutin nang eksakto agad ang tanong na iyan.
Dahil ang listahan ng “basic na mga dokumento” ay nakasulat na nang malinaw sa website ng Immigration Services Agency ng Japan.

Bago ko lubos na maintindihan ang totoong sitwasyon mo, kung sasabihin ko lang na:
“Maghanda ka ng A, B, C, okey na iyan,”
hindi iyon maituturing na maayos at propesyonal na payo.

Sa totoo lang, sa pananaw ng isang propesyonal,

ang mga dokumento ay hindi dapat maging unang iniisip sa permanent resident application.

Kahit na may ilang papeles na hindi mo kaagad makuha, hindi ibig sabihin noon na:

“Wala na akong pag-asang mag-apply ng permanent resident.”

Sa maraming kaso:

• puwedeng gumamit ng ibang dokumento bilang kapalit, o

• mag-submit ng written explanation (liham-paliwanag) kung bakit hindi talaga makuha ang isang partikular na dokumento.

Ang mas mahalagang tanong bago ang kahit ano pa man ay ito:

Base sa batas, pasok ka ba talaga sa mga requirement para mag-apply ng permanent resident sa Japan?

Sa gabay na ito, dadaan tayo sa mga pangunahing requirement isa-isa,
para matulungan kang i-check kung kwalipikado ka ba sa prinsipyo,
at pagkatapos noon, saka pa lang pag-uusapan ang detalye ng mga dokumento at strategy sa application.

Para kanino ang gabay na ito?

Ang pahinang ito ay para sa mga dayuhang kasalukuyang nakatira sa Japan na pasok sa kahit isa sa mga sumusunod:

• Asawa ng Japanese citizen o permanent resident (永住者)

• Anak (biyolohikal o legal na ampon) ng Japanese citizen o permanent resident

• Asawa ng Japanese citizen

• Anak ng Japanese citizen (kabilang ang special adoption)

• Dayuhang may status of residence na “Long-Term Resident / Teijūsha (定住者)”

Maliban sa kaso ng “Teijūsha”,
ang uri ng visa na nakasulat sa zairyū card mo ngayon ay hindi ang pinaka-pundasyon sa paghusga kung puwede kang mag-apply ng permanent resident.

Halimbawa:

• Ikaw ay kasal sa isang Japanese citizen,

• pero ang hawak mong visa ngayon ay “Engineer/Specialist in Humanities/International Services (技術・人文知識・国際業務)”.

Sa ganyang sitwasyon, maaari ka pa ring mag-apply ng permanent resident bilang “asawa ng Japanese”,
hindi lang bilang “holder ng work visa”.

Ibig sabihin, huwag agad susuko sa permanent resident application just because iba ang pangalan ng visa mo ngayon.
Mas mabuting tingnan muna isa-isa ang mga kondisyon.

1. Tagal ng paninirahan sa Japan

(1) Asawa ng Japanese, Permanent Resident, o Special Permanent Resident

Sa pangkalahatan, kailangan mong ma-meet ang dalawang kondisyon:

1. Ang pagsasama bilang mag-asawa ay totoo at tuluy-tuloy nang hindi bababa sa 3 taon, at

2. Nakatira ka sa Japan nang tuloy-tuloy nang hindi bababa sa 1 taon.

Karaniwang halimbawa ng sitwasyong pasok dito:

• Kayo’y nagpakasal sa ibang bansa, mahigit 3 taon na kayong kasal, at simula nang lumipat sa Japan ay nakatira ka rito nang tuluy-tuloy nang 1 taon o higit pa; o

• Kayo’y nagpakasal sa Japan, at mula noong araw ng kasal hanggang ngayon ay lumampas na sa 3 taon at magkasama pa ring namumuhay.

(2) Anak ng Japanese, Permanent Resident, o Special Permanent Resident

Bilang panuntunan, kailangan:

• Nanirahan ka sa Japan nang tuluy-tuloy ng hindi bababa sa 1 taon.

Kasama rito ang:

• mga batang ipinanganak sa ibang bansa, pero nakapasok sa Japan at nakapamuhay dito nang 1 taon o higit pa; at

• mga batang ipinanganak sa Japan at nakatira rito nang mahigit 1 taon.

Sa ilang espesyal na kaso, may mga batang ipinanganak sa Japan na
puwedeng mag-apply ng permanent resident kahit hindi pa lumilipas ang buong 1 taon,
depende sa detalye ng sitwasyon. Para sa ganitong kaso, mabuting kumunsulta nang hiwalay sa propesyonal.

(3) “Long-Term Resident / Teijūsha (定住者)” – bukod sa mga asawa/anak sa itaas

Bilang general rule, kailangan:

• Nakatira ka nang tuluy-tuloy sa Japan nang hindi bababa sa 5 taon.

Ngunit may isang espesyal na pattern:

• Ikaw ay anak ng isang Permanent Resident,

• ipinanganak sa labas ng Japan,

• at kasalukuyang may status of residence na “Teijūsha (Long-Term Resident)”.

Sa ganitong sitwasyon, maaari kang ituring ayon sa kategorya ng “anak ng Permanent Resident”,
kaya pagkatapos ng 1 taon na paninirahan sa Japan, possible nang mag-apply ng permanent resident,
hindi kailangang maghintay hanggang umabot ng 5 taon gaya ng karaniwang Teijūsha.

(4) Ano ang ibig sabihin ng “tuloy-tuloy na paninirahan”? Paano kung madalas umuwi sa Pilipinas?

Lalo na sa huling 1 taon bago ka mag-apply,
binibigyang pansin ng Immigration kung:

Sa loob ng panahong iyon, totoo bang sa Japan ka talaga nakatira nang pangunahing base?

Halimbawa:

• Sa papeles, valid pa ang visa mo,

• pero sa loob ng nakaraang isang taon, mahigit 6 na buwan ang aktuwal mong ginugol sa Pilipinas o sa ibang bansa,

kung walang talagang mahalagang dahilan (at walang maayos na paliwanag sa sulat),
malaki ang posibilidad na ma-deny ang permanent resident application.

2. Ang kasalukuyang period of stay mo ay dapat “3 taon” o “5 taon”

Kahit ano pa man ang uri ng visa mo ngayon
(asawa ng Japanese, Teijūsha, work visa, atbp.),
tingnan mo ang nakasulat sa zairyū card sa bahagi ng “在留期間 / Period of Stay”.

Sa praktika, para sa permanent resident application,
karaniwang inaasahan ng Immigration na ang hawak mong period of stay ay:

• 3 taon, o

• 5 taon.

Maraming kliyente ang nagsasabi:

“Sensei, tuwing mag-eextend ako, 1 year lang lagi ang binibigay sa akin…”

Sa ganitong sitwasyon, kadalasa’y hindi pa ito ang tamang timing para sa permanent resident.
Mas mainam na:

• Alamin muna kung bakit puro 1 taon lang ang ibinibigay,

• Ayusin ang mga dokumento at paliwanag para sa next extension,

• at subukang makakuha muna ng 3-year period, bago seryosong mag-apply ng permanent resident.

Bakit minsan 1 year lang ang binibigay?

Kadalasan hindi ito dahil “delikado” ka sa paningin ng Immigration,
kundi dahil:

• Ang mga naunang application for extension ay kulang o hindi malinaw ang mga dokumento, o

• Hindi masyadong detalyado ang paliwanag tungkol sa trabaho, income, at sitwasyon ng pamilya.

Kaya hindi pa ganap ang tiwala ng officer sa stability ng kalagayan mo.

Dito napaka-importante ng tulong ng isang propesyonal.
Kung palagi kang 1 taon lang ang nakukuhang extension, magandang mag-pa-assessment muna bago sumubok ng permanent resident.

3. Walang criminal record

Para sa permanent resident, basic na kondisyon ang:

• Wala kang criminal record na may hatol na penal fine (罰金刑), at

• Wala kang hatol na pagkakulong, detention, at iba pang criminal punishment.

Ang maliliit na traffic violation na may simpleng administrative fine ay kadalasan hindi malaking problema,
ngunit kapag may formal na hatol mula sa korte (kahit fine lang iyon),
nagiging malaking minus factor iyon sa permanent resident application.

4. Tamang pagbabayad ng buwis (Public Obligation ①)

Sa Japan, may pantay na tax obligation ang Japanese at mga foreign resident.

Kapag sinusuri ang permanent resident application,
tinitingnan nang mabuti ang:

• National Tax (国税), at

• Residence Tax / Jūminzei (住民税).

(A) National Tax

Kasama rito ang:

• Income Tax (kasama ang withholding at mga dapat i-declare),

• Consumption Tax (para sa mga business na sakop),

• Inheritance Tax at Gift Tax (kung nagkaroon ng ganitong transaksiyon).

Kung may utang ka sa national tax, makikita iyan sa “Nozei Shōmeisho (納税証明書 その３)” na iniisyu ng tax office.

Hindi lang “nakabayad ba o hindi” ang mahalaga;
tinitingnan din kung:

• Tama ang declaration, at

• Para sa mga kailangang mag-file ng kakutei shinkoku (確定申告 / annual tax return),
  naipasa ba ito sa tamang panahon.

Para sa self-employed, freelancer, at company directors,
kahit 2 linggong late na kakutei shinkoku ay puwedeng maging malinaw na dahilan ng refusal sa ilang actual cases.

(B) Residence Tax (住民税)

Ang jūminzei ay tax na sinisingil ng city/ward/municipality kung saan ka nakatira.
May dalawang paraan ng pagbabayad:

1. Tokubetsu Chōshū (特別徴収) – automatic na binabawas sa sweldo

   • Para sa karamihan ng regular employees.

   • Bihira ang problema ng hindi pagbabayad rito, dahil company ang nagre-remit.

2. Futsū Chōshū (普通徴収) – ikaw ang direktang nagbabayad gamit ang tax notice

   • Karaniwan sa self-employed, ilang directors, o sa mga kumpanyang hindi nag-iimplement ng tokubetsu chōshū.

   • Magpapadala ang city hall ng tax bill (karaniwan 4 na hulog sa loob ng isang taon).

   • Ikaw ang pupunta sa konbini o bangko para magbayad.

Para sa permanent resident application:

• Mahalaga na bayad bawat hulog bago o sa mismong due date, at

• Kung futsū chōshū ang sistema, napakahalaga na hindi mo itinatapon ang mga resibo.

Huwag basta itapon ang mga resibo ng jūminzei.
Sa maraming kaso, hihingin ito bilang ebidensiya ng Immigration.

5. Paglahok at pagbabayad sa public pension (Nenkin 年金) (Public Obligation ②)

Kailangan mong tama at maayos na naka-enroll at nagbabayad sa:

• Kōsei Nenkin (厚生年金) – para sa regular employees sa mga kumpanyang naka-social insurance, o

• Kokumin Nenkin (国民年金) – para sa self-employed, freelancer, at iba pa.

Immigration ay kadalasang tumitingin sa huling 2 taon ng iyong contribution record.

Kung employed ka sa isang kumpanya na may social insurance:

• Karaniwan nang binabawas sa sweldo at ino-remit ng employer,

• Kaya bihira ang problema sa payment history.

Ngunit kung ikaw ay company owner o representative director:

• Titingnan din nila kung maayos bang nagbabayad ang kumpanya ng pension para sa mga empleyado.

• Kapag may seryosong utang sa social insurance ang kumpanya, ikaw bilang representative ay puwedeng maapektuhan sa evaluation ng public obligations.

Para sa self-employed / freelancer na naka-Kokumin Nenkin:

• Kung auto-debit sa bank account, relatively safe.

• Kung manual payment gamit ang slip sa konbini/bangko, dapat maingat sa due date at mag-tago ng resibo.

Isang common na maling akala:

• Nagbabayad si mister ng Kokumin Nenkin para sa sarili niya,

• pero iniisip niyang si misis na walang kita ay “hindi na kailangan mag-nenkin”.

Hindi tama iyon.
Ang nenkin system ay per individual, hindi buong pamilya sa isang account.
Maliban kung may official exemption, bawat tao ay may sarili niyang obligasyon sa nenkin.

6. Paglahok at pagbabayad sa public health insurance (Public Obligation ③)

Kailangan ka ring naka-enroll at nagbabayad sa isa sa mga public health insurance systems:

• Shakai Hoken no Kenkō Hoken (社保健保) – health insurance sa pamamagitan ng kumpanya, o

• Kokumin Kenkō Hoken (国民健康保険) – National Health Insurance.

Tulad ng nenkin, tinitingnan din ng Immigration ang huling 2 taon ng iyong health insurance payments.

• Kung naka-social insurance ka sa kumpanya, madalas walang malaking problema rito.

• Ngunit kung ikaw ay company owner, pati payment situation ng buong kumpanya sa health insurance ay isinasama sa evaluation.

Sa Kokumin Kenkō Hoken:

• Sa maraming kaso, ang household head (世帯主) ang tumatanggap ng bill at nagbabayad para sa buong pamilya.

• Bayad din sa konbini/bangko gamit ang billing slip.

• Dahil dito, mahalaga ang on-time payment at maayos na pagtatago ng resibo.

7. Pagsunod sa iba’t ibang reporting obligations sa Immigration

Ayon sa Immigration Control and Refugee Recognition Act ng Japan,
may ilang obligasyon sa pag-uulat (届出義務) ang mga foreign residents, depende sa uri ng visa.

Halimbawa:

• Kung hawak mo ang visa na “Spouse or Child of Japanese” o “Spouse of Permanent Resident” at ikaw ay nakipag-hiwalay (divorce),

  • may obligasyon kang mag-report nito sa Immigration.

• Kung hawak mo ang work visa, at umalis ka sa trabaho o lumipat ng kumpanya,

  • may obligasyon kang i-report ang pagbabago ng employer.

• Kung lumipat ka ng tirahan,

  • kailangan mong mag-report ng bagong address sa city hall – bahagi rin ito ng legal obligations mo.

Kung hindi natutupad ang mga reporting obligations na ito,
maaaring tingnan iyon ng Immigration bilang:

“Hindi sapat ang pagsunod sa batas,”

at maging negative factor sa permanent resident application.

8. Tungkol sa Guarantor / Mimoto Hoshōnin (身元保証人)

Sa permanent resident application, kailangan mo ng isang guarantor na nakatira sa Japan.

Karaniwang nagiging guarantor:

• Ang asawa mong Japanese citizen; o

• Asawang may permanent resident status, o iba pang kamag-anak na PR/Japanese.

Ang guarantor ay nangakong:

• Tutulong mag-payo sa iyo na sumunod sa batas ng Japan,

• Suportahan ka sa pagtupad ng tax, nenkin, health insurance at iba pang public obligations,

• At magbigay ng makatwirang tulong sa pang-araw-araw na buhay kung kinakailangan.

Sa legal na pananaw, ang guarantor sa permanent resident application ay higit sa lahat moral / social guarantee,
hindi “co-signer sa lahat ng utang”.

Subalit sa examination, hindi lang profile ng applicant ang tinitingnan,
kundi pati status ng guarantor sa:

• tax,

• pension,

• health insurance, at iba pa.

Halimbawa:

• Kung asawa mong Japanese o PR ang guarantor,

• titingnan din ng Immigration kung may utang o delay ba siya sa buwis, nenkin, o insurance.

May mga totoong kaso na:

• maayos ang record ng mismong applicant,

• pero dahil ang guarantor (halimbawa asawa) ay may seryosong utang o hindi regular ang payments,

• na-deny ang permanent resident application.

Madalas ipinaliwanag ng mga officer na:

“Dahil may mutual support obligation ang mag-asawa, tinitingnan namin ang mag-asawa bilang isang yunit.”

Kaya kung magbabalak ka ng permanent resident, mainam na:

• sabay ninyong i-check ng pamilya mo ang kalagayan ng
  buwis, nenkin, at health insurance –
  kung talaga bang maayos at walang naiipong problema.

Espesyal na punto para sa mga may status na “Teijūsha / Long-Term Resident”

Kung status mo ngayon ay Teijūsha (定住者 / Long-Term Resident)
at hindi ka kabilang sa kategoryang asawa/anak ng Japanese o PR,
sa permanent resident application mo ay lalong bibigyang-pansin ang:

• Good conduct / behaviour (素行要件) – walang problema sa batas, walang seryosong kaso, at

• Stable na kabuhayan (生計要件) – may sapat at stable na kita o asset para buhayin ang sarili (at pamilya) sa Japan.

Sa madaling salita, para sa Teijūsha applicants,
napakahalaga ng:

• walang masamang record, at

• kayang tumayo sa sariling paa sa pananalapi.

Ang dalawang ito ang pinaka-core na criteria sa evaluation para sa ganitong grupo.

Ano ang mga pangunahing benepisyo ng pagiging Permanent Resident sa Japan?

Para sa Immigration, ang pagbibigay ng status na Permanent Resident (永住者) sa isang foreign resident ay parang:

“Final decision” kung papayagan bang tumira nang pangmatagalan ang taong iyon sa Japan.

Para sa maraming foreign residents,
ang makakuha ng permanent resident visa sa Japan ay isang napakalaking turning point sa kanilang buhay dito.

Ilan sa pangunahing advantages:

• Hindi na kailangang mag-renew ng visa

  • Walang “1 year / 3 years / 5 years” term; permanent na ang status.

  • Hindi mo na kailangang kabahan taon-taon kung ire-renew ba o hindi.

• Mas malaya sa trabaho at iba pang activities

  • Hindi ka na limitado sa isang kategorya ng trabaho gaya ng sa work visa.

  • Maaari kang lumipat ng trabaho, mag-business, o magpahinga muna (basta hindi labag sa batas at may kakayanang mabuhay nang maayos).

• Mas may advantage sa housing loan at business loan

  • Maraming bangko ang mas bukas sa home loan at business loan kung ang kliyente ay Permanent Resident.

  • Malaking tulong ito kung gusto mong bumili ng bahay o mag-simula ng negosyo sa Japan.

• Mas stable kung sakaling magbago ang status ng marriage

  • Kung hawak mo lang ay “Spouse of Japanese”, at nagkaroon ng divorce o namatay ang asawa,

    • kailangan mong mag-apply ng change of status (hal. to Teijūsha).

    • Hindi ito 100% guaranteed na maa-approve.

  • Pero kung Permanent Resident ka na,

    • hindi direktang maaapektuhan ang residence status mo kahit magbago ang marital status.

Permanent Resident vs Naturalization (Pagkuha ng Japanese Citizenship)

May ilan ding nag-iisip na baka mas mabuting magpa-naturalize at kumuha ng Japanese citizenship, imbes na permanent resident lang.

Ngunit, sa prinsipyo, hindi pinapahintulutan ng Japan ang full dual citizenship.

Ayon sa Nationality Law ng Japan,
para maging Japanese citizen, kailangan mo sa prinsipyo na isuko ang original citizenship.
Posibleng resulta nito:

• May limitasyon o pagbabago sa karapatan mo sa properties sa Pilipinas o sa ibang bansa,

• Nagbabago ang sitwasyon mo sa mana at inheritance,

• Mas kumplikado ang mga proseso sa civil registry at mga dokumento sa Pilipinas.

Para sa maraming tao na:

• gustong ipreserba ang legal rights, assets at inheritance sa sariling bansa, at

• kasabay nito ay mag-establish ng stable at long-term life sa Japan,

madalas na mas praktikal na option ang:

• panatilihin ang Filipino citizenship, at

• mag-apply ng Permanent Resident status sa Japan.

Unahin ang pag-check ng kondisyon, saka pag-usapan ang papeles – handa kaming tumulong

Makikita mo na ang pag-apply ng permanent resident visa sa Japan
ay hindi lang simpleng “kumpleto ba ang papeles o hindi.”

Mas mahalaga ang:

• malinaw na pag-unawa sa legal requirements,

• maingat na pag-kumpara ng mga iyon sa actual situation mo, at

• pagtiyak na maayos ang buwis, nenkin, health insurance at reporting obligations bago magsumite.

Kapag, matapos ang assessment, maaari na nating sabihin na:

“Sa pangkalahatan, pasok ka sa pangunahing requirements para mag-apply ng permanent resident,”

doon pa lang natin pag-uusapan nang detalyado:

• Kailan ang pinakamagandang timing para mag-file,

• Anong strategy sa dokumento at paliwanag (reason letter, etc.) ang pinaka-angkop sa kaso mo,

• at paano makabubuo ng application na pinakamalakas at pinaka-maayos.

Kung ikaw ay:

• asawa o anak ng Japanese o Permanent Resident, o

• Teijūsha / Long-Term Resident na matagal nang nakatira sa Japan,

at unti-unti mo nang naiisip:

“Siguro panahon na para seryosong mag-apply ng permanent resident sa Japan…”

malugod kitang inaanyayahang kumonsulta.

Sabay natin gagawin ang unang hakbang patungo sa
permanent resident status sa Japan,
na may maingat, malinaw, at propesyonal na suporta sa buong proseso.

Yokoyama Immigration Law Office (Yokoyama Legal Service Office)

• Telepono: 03-6264-9388

• Email: info@lawoffice-yokoyama.com